CLT productie. Waarom is dat een goed idee?

Een huis is heel persoonlijk. Dat lijkt niet te passen bij het beeld van grote aantallen in een fabriek geproduceerde woningen. Toch heeft de toekomst van de nieuwbouw in Nederland nog veel te winnen bij fabrieksmatig bouwen. In deze blog leggen we je het verschil uit tussen de traditionele manier van bouwen en produceren in een fabriek. Wat zijn de voor- en de nadelen? En wat doet het met het persoonlijke aspect van een huis? Tot slot vertellen we je waarom CLT de basis is voor de productie van onze woningen.

Hoe we bouwen

In grove stappen weten we allemaal hoe een huis tot stand komt. In ieder geval het zichtbare deel van het proces. Graven, fundering storten, metselen van muren, plaatsen van het dak. Een sterk versimpelde weergave van een proces dat maanden in beslag neemt.

Voor het zover is gaan er ook nog vele maanden heen over het onzichtbare deel van het proces. Bijvoorbeeld het aanvragen van vergunningen en het maken van een ontwerp. Al met al een arbeidsintensief en tijdrovend proces.

Er zijn twee belangrijke redenen waarom het zo lang duurt. Allereerst het ontwerpen. Dat wordt iedere keer grotendeels opnieuw gedaan, op basis van de wensen van een opdrachtgever. Ten tweede wordt alles opgebouwd op de bouwlocatie. Daar worden de ruwe bouwmaterialen aangeleverd. Hoewel je steeds meer kant-en-klare onderdelen ziet, is het toch nog vaak zo dat alles op de bouwplaats gemaakt wordt. Daarmee ben je ook sterk afhankelijk van het weer, dat regelmatig voor vertragingen zorgt.

Hoe we produceren

Een fabrieksproces is gebaat bij heel vaak hetzelfde doen. Dat is de basis van snelheid en kwaliteit. Een ontwerp is dus een vaststaand gegeven, met slechts minimale aanpassingsmogelijkheden. Denk aan de gevelbekleding. Die wordt iedere keer aangebracht, maar de kleur en textuur kunnen verschillen. Er wordt niet voor iedere opdrachtgever een nieuw of deels nieuw ontwerp gemaakt. Er is een basis concept, of meerdere concepten, met een maximaal aantal keuzes die gemaakt kunnen worden. Voor een klant is het eerder configureren dan ontwerpen. Net zoals wanneer je een nieuwe auto besteld. Die bedenken ze ook niet iedere keer opnieuw. 

In fabriek zijn de omstandigheden altijd hetzelfde. Geen regen of sneeuw. De aanvoer van materialen kan goed gecontroleerd worden en ook de werknemers hebben baat bij binnen werken. Die medewerkers maken de grootst mogelijk te vervoeren delen zo ver mogelijk af. Dat zijn de modules. Het hele huis past niet op een vrachtwagen, maar vier modules die samen één woning vormen passen wel op twee vrachtwagens. Er zijn verschillende voordelen te behalen met modulair bouwen in een fabriek.

Waarom liever produceren dan bouwen?

Grofweg kun je zeggen dat het produceren in een fabriek op twee vlakken grote voordelen kent; de veiligheid van de mensen die bij ons werken en de kwaliteit van het product. 

Om met die mensen te beginnen. Helaas is het nog steeds zo dat de bouw één van de sectoren is waar veel ongevallen gebeuren. Veilig werken zal ook in een fabriek veel aandacht krijgen. Het gaat nog steeds om potentieel gevaarlijke machines en delen met veel gewicht. Als er iets misgaat, gaat het ook daar waarschijnlijk meteen goed mis.

Doordat we in de fabriek toezicht, formeel en informeel, beter kunnen vormgeven is de kans op onveilig gedrag vele malen kleiner. In de fabriek is het niet glad, niet nat en werken we niet op hoogte. Daarmee worden de risico’s vele malen kleiner dan op een bouwplaats.

Als je buiten bouwt zijn de weerselementen van grote invloed op de bouw. Niet voor niets is wind- en waterdicht een belangrijke mijlpaal in de bouw. Wij bouwen binnen en dus altijd in een droog en stabiel binnenklimaat. Het geeft ook de mogelijkheid om geavanceerde meet- en controleapparatuur te gebruiken. Daardoor produceren we zeer maatvast. Dat is op een traditionele bouw vrijwel niet haalbaar.

Door met eigen mensen te werken kunnen we een hoge mate van betrokkenheid halen. Dat heeft een positieve invloed op zowel veiligheid als kwaliteit. De communicatielijnen zijn kort en altijd met collega’s. We houden elkaar in het oog en zorgen samen voor een veilige werkvloer en een kwalitatief hoogstaand product.

Persoonlijk. Wat is dat eigenlijk?

Wat voelt als thuis is voor iedereen anders. Het is één van die ultiem persoonlijke dingen. We kennen allemaal het gevoel dat je in een bepaald huis echt niet zou willen wonen. Kun je dat gevoel recht doen met woningen die zoveel mogelijk gestandaardiseerd zijn?

Wij geloven dat dat kan. Dat doen we door opties te bieden die in een productieproces goed werken. Die opties zijn niet oneindig, maar bieden wel de variatie die gevraagd wordt. Het dak is bijvoorbeeld een bepalende factor in hoe een woning overkomt en wel of niet past in bestaande stedenbouwkundige beeld. Dus daar zijn variaties in mogelijk. Hetzelfde geldt voor de gevelafwerking.

Daarnaast zal veel van het persoonlijke van een woning toegevoegd worden door de bewoners. De inrichting, zowel van het huis als de tuin, zijn cruciaal voor het thuis-gevoel. Op die manier kunnen twee dezelfde woningen totaal anders overkomen. De eigenaar kan ervoor kiezen om het CLT in het zicht te laten. Dat geeft een heel andere sfeer in het huis dan wanneer er druk of felgekleurd behang aangebracht wordt. En dat zijn nog maar twee variaties.

Persoonlijk is dus eigenlijk, nou ja….. Heel persoonlijk. Wij produceren huizen die op allerlei manieren tot thuis gemaakt kunnen worden.

Waarom kiest Tala voor CLT als basis?

Het is onze missie om een meetbare bijdrage te leveren aan verduurzaming van de Nederlandse nieuwbouw. Het gaat over grote aantallen huizen. Dat is ook nodig. De roep om meer woningen wordt steeds luider.

Daarom kiezen wij heel bewust voor productie en voor CLT. Dat staat voor Cross Laminated Timber, of kruislaaghout. In Nederland en Europa wint het langzaam bekendheid, maar is het nog steeds behoorlijk uniek. Met CLT kun je goed een eenvoudig prefab constructies maken. Met een minimum aantal naden is het makkelijk luchtdicht te maken. Woningen van CLT hebben een dampopen constructie. Een goed binnenklimaat is daarmee gegarandeerd.

Niet in de laatste plaats, door de massa van CLT is de opslag van CO2 in de woning maximaal. Het is dus een heel logische keuze als je duurzaam wilt bouwen. Het tweede voordeel van de massa van de constructie is dat de temperatuur binnen zeer stabiel is.